Stawy Charcota

Mechanizm tego zespołu klinicznego stanowią zaburzenia troficzne. Najczęściej tłem bywa wiąd rdzenia, a jedynie w 3% przypadków (wg Hoffmanna) — inne choroby rdzenia. Według Dowżenki i Towpika stawy Charcota występują u ok. 4% chorych na wiąd rdzenia. Zmiany anatomopatologiczne w tej chorobie stawów polegają na: zmianach wstecznych wiodących do zaniku chrząstek, rozrzedzenia tkanki kostnej nasad kości długich, przy równoczesnym tworzeniu się wyrośli kostnych, powstawaniu wysięku w jamie stawowej, z obecnością wolnych tworów kostnych lub chrzęstnych, znacznym, „groteskowym” zniekształceniu zarysów stawu oraz zgrubieniu torebek stawowych. Wiądowe zmiany dotyczą przede wszystkim stawów wielkich: kolanowych, łokciowych, biodrowych i barkowych. Objawy kliniczne odpowiadają wymienionym powyżej zmianom anatomopatologicznym: znamienny jest obrzęk stawu, jego zniekształcenie, wyczuwalny jest wysięk oraz wyrośle kostne. Znamienny jest także stosunkowo szybki postęp zmian przedmiotowych przy uderzająco niewielkim upośledzeniu ruchomości. Bolesność jest stosunkowo nieznaczna, a przebieg choroby zawsze bezgorączkowy. W obrazie radiologicznym najbardziej charakterystyczne jest współistnienie procesów zanikowych oraz kostnonaprawczych. Obserwuje się więc obecność wyrośli kostnych na krawędziach szpary stawowej, głębokie nadżerki na powierzchniach stawowych, oddzielanie się bezkształtnej miazgi kostnej lub większych odłamów kostnych. Dochodzi do bardzo znacznych zniekształceń, np. całkowitego braku głowy kości udowej. W miejscach narażonych na ucisk kość ulega zeszlifowaniu, spłaszczeniu i szpara stawowa zwęża się. W tkankach miękkich obserwuje się złogi soli wapniowych.